Hoàn công là thủ tục mọi công trình nhà ở phải thực hiện để xác nhận việc xây dựng là có phép và đúng với bản vẽ. Đồng thời cũng sẽ được pháp luật thừa nhận giá trị của tài sản là ngôi nhà trên đất. Đây là thủ tục quan trọng nên mỗi cá nhân nên hoàn thành thủ tục này để đảm bảo quyền lợi. Như vậy nếu trường hợp mua nhà chưa hoàn công thì bạn sẽ phải chịu những rủi ro gì?
Chắc hẳn các bạn cho rằng việc hoàn công nhà và việc chuyển nhượng là không liên quan đến nhau. Điều này là không hoàn toàn đúng bởi khi thực hiện việc chuyển nhượng nếu tài sản gắn liền với đất là căn nhà chưa được hợp thức hóa thì việc sang tên chuyển nhượng sẽ gặp nhiều khó khăn, lo ngại các vấn đề pháp lý về sau. Có không ít trường hợp đã công chứng hợp đồng chuyển nhượng rồi nhưng UBND xã không giải quyết cho sang tên vì ngôi nhà chưa được hoàn công do xây dựng sai với giấy phép xây dựng.
Nguyên nhân: Thường nhà chưa thể hoàn công thì có 2 nguyên nhân chính là chủ không làm thủ tục hoàn công hoặc đang lấn chiếm, xây dựng trái phép nên không được hoàn công.
Sau đây là những rủi ro khi chưa hoàn công công trình.
Nếu xác định ở lâu dài dù căn nhà chưa hoàn công nhưng đã có sổ. Việc sửa chữa nhà không làm ảnh hưởng đến kết cấu của công trình thì người mua vẫn có thể an tâm chuyển nhượng. Tuy nhiên, người mua vẫn phải chắc chắn rằng mọi giấy tờ đều hợp pháp và đầy đủ. Vì nó sẽ gặp một số rủi ro nhất định. Chẳng hạn như:
+ Thứ nhất: Người mua chỉ có thể ký hợp đồng công chứng chuyển nhượng quyền sử dụng đất mà không thể chuyển nhượng nhà nằm trên đất.
+ Thứ hai: do giấy phép xây dựng vẫn đứng tên chủ cũ nên nếu người mua muốn hoàn công thì cần chữ ký của chủ cũ trong một số trường hợp. Rắc rối là chủ cũ không có thiện chí giúp đỡ hoặc ở xa.
+ Thứ ba: bạn có thể bị phạt tiền hoặc tháo dỡ các phần xây dựng sai phép. Việc sửa chữa nó cũng khá tốn kém để đưa về hiện trạng theo Giấy phép xây dựng thì mới được hoàn công.
+ Thứ tư: trường hợp nhà nằm trong quy hoạch của địa phương, người mua sẽ không được xem xét đền bù giải phóng mặt bằng vì trên tờ giấy không chứng minh được có tài sản là nhà trên đất.
Cuối cùng là người mua sẽ không được nhà nước công nhận quyền sở hữu nhà. Trừ khi họ chủ động phá bỏ căn nhà, sau đó xin giấy phép xây dựng lại từ đầu.
Đối với trường hợp chưa có giấy chứng nhận thì rủi ro người mua sẽ cao hơn.
Người bán: sẽ bị người mua ép giá ngôi nhà ép giá thấp hơn giá trị thực.
Như vậy, để tránh những rắc rối sau này cho người mua và người bán, việc hoàn công là rất cần thiết. Cần kiểm tra thông tin xây dựng và kiểm tra hiện trạng xây dựng trước khi tiến hành giao dịch để hạn chế rủi ro.
